Pijn aan het stuitje
Heb jij vaak pijn aan je stuitje? Bijvoorbeeld met zitten of bij het doen van buikspieroefeningen? Wist je dat de kans groot is dat je stuit scheef staat, met alle pijnlijke gevolgen van dien? En nog belangrijker: wist je dat dit probleem vrij eenvoudig, zonder operatie of ander interne ingreep weer recht te zetten is? In dit blog vertel ik je hoe ik je stuitje weer recht kan zetten. Ook geef ik wat meer uitleg over waar stuitpijn vandaan komt en wat de behandelopties zijn.
Stuitpijn (coccygodynie)
Stuitpijn is een klacht die enorme invloed kan hebben op de kwaliteit van leven van mensen. Gelukkig valt deze klacht tegenwoordig steeds vaker goed te behandelen. In deze blog wil ik je graag meer vertellen over de oorzaken en gevolgen van stuitpijn. En over de behandelingen die ik uitvoer om deze klachten te verbeteren. Ik zal hierbij niet te veel strooien met wetenschappelijke termen, omdat ik het graag voor alle lezers toegankelijk wil houden. Via de bronvermelding onderaan deze blog kun je de aanvullende wetenschappelijke artikelen eens doornemen als je wilt!
Oorzaken van stuitpijn
Er zijn diverse oorzaken voor pijn aan het stuitje. De meest voorkomende oorzaak is een abnormale stand of beweeglijkheid van het stuitbeen, ook wel het coccyx genoemd. Vaak ontstaat dit na een val/ongeluk of na een bevalling. De stand van het stuitje komt hierdoor in het merendeel van de gevallen naar links te staan. Er bestaan verschillende theorieën over waarom het stuitje naar links komt te staan, maar echt duidelijk is dit nog steeds niet.
Ook kan het stuitje na een val naar binnen toe buigen. Dit wordt ook wel een ‘hooked coccyx’ genoemd. Vaak komt een combinatie voor van een linksstand, een hooked coccyx, gecombineerd met een draaiing naar rechts.
Andere oorzaken van pijn aan het stuitje zijn een chronische overbelasting/druk op het stuitje. Dit kan ontstaan door langdurig onderuit gezakt zitten, fietsen, roeien, paardrijden etc. Maar ook obesitas kan een te heftige druk op het stuitje geven Daardoor kunnen ook klachten ontstaan of verergeren.
Daarnaast zijn er nog oorzaken zoals achteruitgang van het kraakbeen in het gewricht met het sacrum/heiligbeen (het sacrococcygeaal gewricht), ganglions, tumoren, gewrichtsontstekingen etc. Deze oorzaken vormen een minderheid en zijn ook niet goed met manuele technieken te behandelen. Daarom laat ik ze hier buiten beschouwing.
Gevolgen van stuitpijn
De gevolgen van pijn aan het stuitje kunnen een flinke invloed op de gezondheid en kwaliteit van leven van patiënten hebben. De voornaamste houding waarbij de klachten optreden is tijdens het zitten.
Het lichaam ziet de scheve stand van het stuitje als een probleem. Door de scheefstand komt er veel spanning op het omliggende weefsel te staan. Bijvoorbeeld op de spieren, banden en overig bindweefsel. De spanning loopt nog extra op als door het zitten het stuitje tegen het zitvlak van de stoel/zitting/bank drukt. De omliggende zenuwen sturen een alarmsignaal naar het pijncentrum in de hersenen, wat voor enorme pijn kan zorgen.
Omdat de scheefstand vaak niet vanzelf verdwijnt, kan dit voor langdurige prikkeling zorgen. De klachten worden dan chronisch en het lichaam raakt soms nog overgevoeliger voor aanraking van het weefsel rondom het stuitje. Het lijkt op een vicieuze cirkel die blijft versterken zo lang het stuitje in de afwijkende stand blijft staan. Ook kan er pijn optreden tijdens het vrijen, opstaan uit een stoel of tijdens sportactiviteiten.
Behandeling van stuitpijn
Pijn aan het stuitje kan op een aantal manieren behandeld worden. Er bestaat nog geen richtlijn voor stuitpijn die wordt gebruikt door fysiotherapeuten, manueel therapeuten of bekkenbodemtherapeuten. Wel is er de afgelopen jaren steeds meer wetenschappelijk bewijs verzameld om tot een effectieve behandeling van stuitpijn te komen.
Grofweg zijn er 2 soorten behandelingen; conservatief of operatief.
Conservatief betekent dat er niet wordt geopereerd, maar er op andere manieren aan een verbetering van de klachten wordt gewerkt. De meest toegepaste behandelingen tegen stuitpijn zijn;
- Externe Manuele Coccyx Correctie (EMCC)
- Non Invasive Mobilisation of the Os Coccyx (NIMOC)
- Interne correctie
- Oefentherapie/bekkenbodemfysiotherapie
- Shockwave
- Hulpmiddelen zoals een ringkussen
- Pijnmedicatie/injecties
Operatief betekent een dat er een zogenoemde coccygectomie wordt uitgevoerd. Hierbij wordt het stuitbeen chirurgisch verwijderd. Dit is een een zeer ingrijpende operatie met een pijnlijk traject. Er kunnen ook complicaties bij optreden. In de praktijk is opereren dus alleen een optie als alle andere mogelijkheden zijn uitgeput.
Bij FysioGrow behandel ik cliënten met stuitpijn volgens de EMCC en/of de NIMOC methode. Deze methode heeft vaak een heel goede uitwerking op cliënten met stuitpijn.
Externe Manuele Coccyx Correctie (EMCC) en Non Invasive Mobilisation of the Os Coccyx (NIMOC)
Met deze techniek zet ik het stuitje weer recht via een eenvoudige manuele beweging. Eerst onderzoek ik in welke positie het stuitje precies staat. Dit doe ik door te voelen hoe het uiteinde van het stuitje staat. Daarna test ik aan welke zijde(n) de pijn optreedt door zachtjes te drukken op en rond het stuitje. Ook kijk ik welke spieren, banden en gewrichten in de omgeving van het stuitje onder spanning staan en dus behandeling nodig hebben.
Na de analyse van het stuitje ga ik over op de correctie. Hierbij gaat de cliënt op de rand van de bank zitten en plaats ik het stuitje tussen mijn vingers. Daarna wordt het bovenlichaam in een aantal posities gebracht en op een bepaalde manier bewogen. Doordat het stuitje gefixeerd staat tussen de vingers kunnen we het naar de goede plaats terug bewegen.
Als het stuitje weer recht staat, behandel ik de omliggende spieren, banden en gewrichten. Deze hebben vaak lang onder spanning gestaan. Het lichaam moet weer leren om ze te laten ontspannen. Hiervoor gebruik ik een aantal manuele technieken en ontspanningsoefeningen. We programmeren hiermee het zenuwstelsel opnieuw om te wennen aan de nieuwe situatie.
De techniek is soms wat gevoelig, maar veel minder ingrijpend dan een interne correctie, waarbij via de anus het stuitje wordt gemobiliseerd. Dit is in de praktijk dus helemaal niet nodig om goede resultaten te krijgen voor de verlichting van stuitpijn.
De technieken verdienen wat mij betreft veel meer aandacht omdat ik in de praktijk zie hoeveel verlichting ze voor mijn cliënten opleveren.
Kom in actie!
Heb je zelf stuitklachten of ken je iemand met pijn aan het stuitje? Maak direct een afspraak via de website via de ‘Afspraak Maken’ button! Zorg dat je bij het inplannen van de afspraak de therapeut Daan Lansdorp selecteert. Hij is onze stuitpijn specialist.
Heb je nog aanvullende vragen? Neem dan contact op via de WhatsApp button.
Veelgestelde Vragen over Stuitpijn (FAQ)
1. Wat is stuitpijn en wat zijn de oorzaken?
- Stuitpijn, ook wel coccygodynie genoemd, is pijn rondom je staartbeen (coccyx), onderaan je wervelkolom. De pijn kan verschillende oorzaken hebben, zoals een val, langdurig zitten op harde ondergronden, een bevalling, infecties of soms zonder duidelijke reden.
2. Wat zijn de symptomen van stuitpijn?
- Symptomen van stuitpijn zijn pijn en gevoeligheid in het onderste deel van je wervelkolom, vooral wanneer je zit of opstaat na langdurig zitten. Soms straalt de pijn uit naar je onderrug of benen.
3. Hoe wordt stuitpijn gediagnosticeerd?
- Een fysiotherapeut of arts kan de diagnose stellen door je klachten te bespreken en een lichamelijk onderzoek uit te voeren. Soms is beeldvorming, zoals een röntgenfoto of MRI, nodig om andere oorzaken van de pijn uit te sluiten.
4. Hoe kan stuitpijn worden behandeld?
- De behandeling van stuitpijn hangt af van de oorzaak en de ernst van je klachten. Mogelijke behandelingen zijn fysiotherapie, oefeningen om de spieren rondom de stuit te versterken, manuele correcties en soms medicatie of injecties om de pijn te verlichten. In zeer ernstige gevallen kan een operatie worden overwogen.
5. Wat kan ik zelf doen om stuitpijn te verminderen?
- Je kunt enkele aanpassingen doen om de pijn te verminderen:
- Gebruik een kussen met een uitsparing voor de stuit als je zit.
- Neem regelmatig pauzes tijdens het zitten en pas je zithouding aan.
- Doe oefeningen om de spieren rond je bekken en rug te versterken.
- Een fysiotherapeut kan je helpen met gerichte oefeningen en advies.
6. Wanneer moet ik professionele hulp zoeken voor mijn stuitpijn?
- Als de pijn langer dan enkele weken aanhoudt of verergert, is het verstandig om een fysiotherapeut of arts te raadplegen. Chronische stuitpijn kan goed behandeld worden met specifieke therapieën.
7. Hoe kan fysiotherapie helpen bij stuitpijn?
- Fysiotherapie kan helpen door gerichte oefeningen, manuele correcties en houdingsadvies te geven. Een fysiotherapeut kan ook technieken toepassen om spanning in omliggende spieren te verlichten en de druk op de stuit te verminderen.
8. Is een operatie nodig bij stuitpijn?
- Een operatie voor stuitpijn is zeldzaam en wordt meestal alleen overwogen als andere behandelingen niet effectief zijn en de pijn ernstig is. Dit kan een coccygectomie zijn, waarbij een deel van het stuitbeen wordt verwijderd.
9. Hoe lang duurt het herstel van stuitpijn?
- Het herstel verschilt per persoon en hangt af van de oorzaak en behandeling. Sommige mensen ervaren verlichting binnen enkele weken, terwijl het bij chronische klachten maanden kan duren voordat er verbetering optreedt.
R.A. Stupers (2015). Effect of Manual External Ox Coccygis Correction and Exercise Therapy in Chronic Coccydynia. A Longitudinal Case Series Study. Upgrade Master Physical Therapy Avans.
Zorgkaart Nederland
Following several visits to other specialists, I came to visit FysioGrow. Besides the extraordinary view, the treatment itself was outstanding. Walking around for several months with severe pain to my tailbone (following an unfortunate “landing”), and the pain seriously disappeared within only three treatments. I would recommend this place to everyone!
Maak een afspraak
Gelijk een fysiotherapeut spreken?
Stel gemakkelijk je vraag via WhatsApp.
One Reply to “Pijn Aan Het Stuitje”
Carina bisschop Bisschop
Heb jaaaaaren geleden operatie gehad en mijn stuitje is toen geheel weg gehaald .. wel 30 jaar terug .. maar heb er erg veel last van nog .. kan niet goed of lang zitten .. zacht of hard .. niks helpt .. alles doet pijn .. nog steeds . Pfff .. hoe kan dit en is er miss nog wat aan te doen .. gr carina